17 grudnia 2018 roku powstało rozporządzenie delegowane Komisji Europejskiej uzupełniające dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu sprawozdawczego. Podstawą przyjęcia tego aktu była delegacja zawarta w art. 4 ust. 7 dyrektywy Transparency. Zawiera przepisy dotyczące: obowiązku przygotowywania przez emitentów rocznych sprawozdań finansowych w formacie XHTML, obowiązek znakowania skonsolidowanych sprawozdań finansowych sporządzonych zgodnie z MSSF przez emitentów składających te sprawozdania przy użyciu języka znaczników XBRL zgodnie z taksonomią i specyfikacjami opracowywanymi w załącznikach, zakres w jakim treść rocznych sprawozdań finansowych musi być znakowana przy użycia XBRL, proporcjonalny do oczekiwanych kosztów i korzyści dla zainteresowanych stron i stopniowo zwiększany w czasie i inne. Rozporządzenie wejdzie w życie po dwudziestu dniach od dnia publikacji w Dzienniku Urzędowym UE.
Zachęcamy do zapoznania z treścią rozporządzenia dostępną TU.
podręcznik ESEF wydany przez ESMA
ESMA przygotowała podręcznik raportowania ESEF, który zawiera wskazówki dotyczące typowych problemów napotykanych podczas generowania dokumentów w języku Inline XBRL. Podręcznik dostępny jest TU.
Zmiana rozporządzenia w sprawie regulacyjnych standardów technicznych
Na mocy rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/2100 z 30 września 2019 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane UE 2019/815 w odniesieniu do aktualizacji taksonomii, która ma być stosowana na potrzeby jednolitego elektronicznego formatu raportowania zmianie uległy niektóre postanowienia rozporządzenia z 17 grudnia 2018 r. Znowelizowane rozporządzenie obowiązuje od 01.01.2020 r. Jednolite brzmienie aktu dostępne jest poniżej.
Rozporządzenie - regulacyjne standardy techniczne ESEF
Testy ESPI pod ESEF
W dniach 15-29 października 2020 r., dla emitentów papierów wartościowych z rynku regulowanego, którzy publikują skonsolidowane sprawozdania finansowe sporządzane zgodnie z MSR, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego udostępni środowisko testowe umożliwiające walidację zgodności z formatem ESEF próbnie otagowanych sprawozdań finansowych.
Udział w testach jest możliwy po dokonaniu do 9 października 2020 r. zgłoszenia na adres mailowy: testy.esef@knf.gov.pl. Na podstawie zgłoszeń tworzone będą konta, za pomocą których będzie można przekazać plik przeznaczony do testowej walidacji. Liczba możliwych do utworzenia kont testowych będzie ograniczona.
Środowisko testowe będzie funkcjonowało podobnie jak obecny system ESPI. Przesłane paczki raportów będą walidowane pod kątem spełnienia wymogów odnoszących się do formatu ESEF, w szczególności w zakresie prawidłowości zastosowanych tagów, bez weryfikacji treści merytorycznej. Przekazywane w ramach środowiska testowego raporty nie powinny stanowić rzeczywistych, niepublikowanych dotąd informacji („danych wrażliwych”). Mogą to być natomiast próbnie otagowane sprawozdania finansowe przygotowane na podstawie opublikowanych już wcześniejszych raportów. Wyniki walidacji (komunikat o prawidłowości raportu lub lista błędów) będą udostępniane w kanale zwrotnym do 48 godzin od przekazania paczki raportu.
Więcej informacji o testach znajduje się na stronie UKNF (link).
W przypadku pytań lub wątpliwości prosimy o kontakt pod adresem regulacje@seg.org.pl.
Przesunięcie stosowania ESEF
W dniu 15 grudnia 2020 r. Ministerstwo Finansów i Urząd Komisji Nadzoru Finansowego wydały wspólny komunikat ws. przesunięcia o rok stosowania wymogu ESEF w sprawozdaniach emitentów, których papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym.
W dniu 11 grudnia 2020 r. Parlament Europejski oraz Rada osiągnęły wstępne porozumienie, będące obecnie przedmiotem formalnego zatwierdzenia, dot. zmiany Dyrektywy Transparency. Dyrektywa ta w obecnym kształcie przewiduje, że emitenci sporządzający raporty roczne zawierające skonsolidowane sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z MSSF powinni je znakować począwszy od sprawozdań za lata obrotowe rozpoczynające się od 1 stycznia 2020 r. Wstępne porozumienie przewiduje umożliwienie państwom członkowskim przesunięcie tego obowiązku o rok.
Powyższy komunikat wskazuje na zamiar skorzystania z tej opcji krajowej przez państwo polskie. Oznacza to, że po zakończeniu procesu legislacyjnego na poziomie organów unijnych, emitenci których papiery wartościowe notowane są na GPW, będą zobowiązani stosować wymogi ESEF w sprawozdaniach finansowych za lata obrotowe rozpoczynające się dopiero od 1 stycznia 2021 r. Jednocześnie, zgodnie w powyższym komunikatem, będzie możliwe sporządzenie w tym formacie sprawozdań finansowych za rok 2020.
UKNF poinformował również o ponownych testach systemu ESPI związanych z ESEF, które odbędą się w dniach 11 stycznia – 15 lutego 2021 r. W tych dniach Urząd udostępni wszystkim emitentom posiadającym konta w systemie ESPI funkcjonalność przesłania testowych wersji raportów ESEF w środowisku produkcyjnym tego systemu.
Więcej informacji: tu i tu
Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości
Ministerstwo Finansów przekazało 22 grudnia 2020 roku do konsultacji publicznych projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten jest reakcją na rozwój technologii cyfrowych oraz przyjęcie rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 r. uzupełniającego dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania.
W zakresie ustawy o rachunkowości projektowane zmiany dotyczą w szczególności:
1) Sporządzania sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności:
- Ujednolicenie przepisów ustawy w zakresie stosowania jednolitego formatu elektronicznego przy sporządzaniu sprawozdań finansowych,
- Obowiązek przygotowywania przez emitentów sprawozdań w XHTML,
- Jednostki niebędące emitentami sporządzające sprawozdania zgodnie z MSR będą musiały stosować format XHTML, aby w grupach kapitałowych istniał ten sam format,
- Emitenci sporządzający roczne sprawozdania finansowe w oparciu o polskie standardy rachunkowości będą musieli stosować format XHTML,
- Emitenci sporządzający roczne sprawozdania finansowe zgodnie z MSR będą musieli stosować format XHTML lub inny format przeszukiwalny,
- Format ten będzie należało stosować również do sprawozdania z działalności.
2) Podpisywania sprawozdań finansowych:
- Ujednolicenie trybu składania podpisów, co uporządkuje procedurę ich składania i wpłynie na sposób zapisywania danych o podpisie w pliku XML. Szczegółowe wymagania techniczne w zakresie trybu i sposobu opatrywania sprawozdania finansowego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym mogą zostać udostępnione w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministerstwa Finansów, co ma służyć wyeliminowaniu problemów przy weryfikacji podpisów elektronicznych w przypadku podpisów składanych w różny sposób,
- Możliwość podpisania sprawozdania przez tylko jednego członka w przypadku zarządu wieloosobowego. Osoba taka będzie musiała uzyskać od pozostałych członków organu wieloosobowego oświadczenia potwierdzające, że sprawozdanie spełnia wymagania przewidziane w ustawie.
Zachęcamy do zapoznania się z projektem, który zamieszczamy poniżej oraz do przekazywania swoich uwag drogą mailową na adres: regulacje@seg.org.pl do 21 stycznia 2021 r.
Projekt
Podsumowanie zmian w zakresie ESEF 29.01.21
W związku z dużą liczbą zmian i wątpliwości związanych z ESEF w poniższym pliku przedstawiamy podsumowanie zmian dotyczących regulacji prawnych i trwających obecnie procesów legislacyjnych.
Podsumowanie ESEF
Informujemy jednocześnie, że SEG wystosowało do UKNF zapytanie o wskazanie zalecanego sposobu postępowania emitentów, którzy zgodnie z komunikatem Ministerstwa Finansów i UKNF z 15 grudnia 2020 r. zamierzają skorzystać z zapowiedzianego przesunięcia stosowania ESEF.
Pismo do UKNF
Ponadto SEG zwróciło uwagę na konieczność wyeliminowania rozbieżności stanowiska zawartego w powyższym komunikacie z uzasadnieniem projektu zmiany ustawy o rachunkowości.
Pismo do MF
SEG Q&A dotyczące możliwego przesunięcia ESEF 11.02.21
W związku z wątpliwościami zgłaszanymi przez spółki członkowskie Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych opracowało i udostępniło zestaw pytania i odpowiedzi (Q&A) dotyczących potencjalnej możliwości przesunięcia stosowania ESEF. Przy opracowywaniu tych Q&A wykorzystano wiedzę ekspercką SEG i podmiotów współpracujących, doświadczenia organów zrzeszających emitentów z innych krajów UE jak też informacje zawarte na stronie internetowej UKNF. Odpowiedzi uwzględniają stan prawny i proceduralny aktualny na 11 lutego 2021 r. W miarę zmiany tego stanu opublikowane Q&A będą podlegały uzupełnieniu i modyfikacji. Obecnie przygotowane zostały odpowiedzi na następujące pytania:
- Czy wymóg ESEF zostanie przesunięty?
- Kiedy możemy się spodziewać zmienionych regulacji?
- Czy w obecnej sytuacji prawnej można publikować raport zgodny z ESEF?
- Czy raport w ESEF powinien być w jednym pliku, czy poszczególne części składowe mogą być w osobnych plikach?
- W jakich formatach powinny być poszczególne składowe raportu rocznego?
- Jak należy podpisać pliki będące elementami raportu rocznego?
- W jaki sposób należy dodać podpisy członków RN?
- W jakich formatach należy przekazać pliki biegłemu?
- W jakim formacie powinna zostać opracowana opinia biegłego?
- Co zrobić, jeśli ESPI nie przyjmie raportu rocznego spółki?
- Jaki plik i w jakim formacie należy przekazać do KRS?
- Jak powinny w obecnej sytuacji niepewności regulacyjnej zachować się spółki zobowiązane do tagowania sprawozdań finansowych?
- Czy tagowanie powinno zostać przeprowadzone w oparciu o taksonomię 2019, czy 2020?
- Jaki obowiązek ciąży w obecnej sytuacji na spółkach giełdowych, które nie są zobowiązane do tagowania sprawozdań w iXBRL?
- Jakie są możliwości outsourcingu usługi tagowania i konwersji do określonych formatów?
- Jakie są najprostsze możliwości konwersji plików do formatu XHTML?
- Z jakim ryzykiem powinny się liczyć spółki oczekujące na przesunięcie wdrożenia wymogu ESEF?
Komunikat UKNF w sprawie statusu prawnego odroczenia obowiązku stosowania ESEF
W dniu 19 lutego 2021 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego wydał komunikat dotyczący statusu prawnego odroczenia obowiązku stosowania ESEF. Treść komunikatu wskazuje na wprowadzenie, na mocy poprawki Komisji Finansów Publicznych, do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw artykułu 23a. Zgodnie z proponowanym brzmieniem przepisu emitenci, których papiery wartościowe zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym mogą zdecydować o niestosowaniu ESEF dla raportów finansowych zaczynających się w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r., czyli przygotować raporty roczne na dotychczasowych zasadach. UKNF wskazuje jednak, że dokładny termin uchwalenia oraz publikacji procedowanej ustawy nie jest obecnie znany.
Komunikat ten jest nawiązaniem do wspólnego komunikatu Ministerstwa Finansów i Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 15 grudnia 2020 r. w sprawie odroczenia obowiązku stosowania ESEF (więcej informacji
TUTAJ)
Z komunikatem UKNF można zapoznać się
TUTAJ.
Regulacje prawne w zakresie przesunięcia ESEF
W dniu 26.02.2021 r. w Dzienniku Urzędowym UE opublikowano
Rozporządzenie 2021/337, które zmienia art. 4 ust. 7 Dyrektywy Transparency. Zgodnie z art. 2 tego Rozporządzenia, państwo członkowskie może zezwolić emitentom na stosowanie wymogu ESEF w zakresie raportowania do lat obrotowych rozpoczynających się w dniu 1.01.2021 r. lub po tym dniu pod warunkiem powiadomienia Komisji Europejskiej przez państwo członkowskie o zamiarze takiego opóźnienia do dnia 19.03.2021 r. oraz należytego uzasadnienia tego zamiaru. Wprowadzona została zatem opcja narodowa umożliwiająca państwom członkowskim przesunięcie stosowania ESEF o rok. Vacatio legis tego Rozporządzenia to 20 dni od opublikowania, co oznacza, że zmiana Dyrektywy Transparency wchodzi w życie 18.03.2021 r.
W dniu 25.02.2021 r. Sejm uchwalił
ustawę o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw. Z punktu widzenia przesunięcia ESEF, istotny jest art. 24 ww. ustawy, zgodnie z którym emitent giełdowy może zdecydować o niestosowaniu ESEF do raportów rocznych oraz skonsolidowanych raportów rocznych za rok obrotowy rozpoczynający się w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2020 r., i sporządzić te raporty na zasadach dotychczasowych. Ponadto ww. ustawa przewiduje, że przepis ten stosuje się również do raportów rocznych sporządzonych przed dniem wejścia w życie niniejszego przepisu.
Ustawa ta została w dniu 26.02.2021 r. przesłana do Senatu, który zgodnie z harmonogramem prac ma ją rozpoznać na posiedzeniu w dniach 24-26.03.2021 r. W przypadku zgłoszenia poprawek przez Senat, zostaną one rozpatrzone prawdopodobnie na kolejnym posiedzeniu Sejmu, tj. w dniach 14-15.04.2021 r. Zgodnie z przyjętą ustawą, art. 24 wchodzi w życie w dniu następnym po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
SEG zwraca uwagę, że do dnia wejścia w życie art. 24 ww. ustawy, stosowane jest Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2018/815, zgodnie z którym począwszy od sprawozdań za rok 2020 emitenci sporządzają całe swoje raporty roczne w formacie XHTML, a w przypadku gdy roczne sprawozdania finansowe zawierają skonsolidowane sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z MSSF, muszą dodatkowo oznakować te skonsolidowane sprawozdania finansowe w standardzie iXBRL. Jednakże ze stanowiska Ministerstwa Finansów wynika, że zgodnie z art. 83 ust. 3 pkt 9 ustawy o biegłych rewidentach, biegły rewident w sprawozdaniu z badania sprawozdania finansowego zawiera opinię o tym, czy badane sprawozdanie finansowe jest zgodne co do formy i treści z przepisami prawa, statutem lub umową. Kwestie te biegły rewident powinien badać w kontekście obowiązującego - na dzień wydawania opinii - stanu prawnego. W przypadku planowanej publikacji raportu rocznego w formacie innym niż ESEF zalecamy zatem konsultacje z biegłym rewidentem w tym względzie.
11/03/2021 Regulacje prawne w zakresie przesunięcia ESEF - aktualizacja
W dniu 10 marca 2021 r. senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przyjęta bez poprawek uchwaloną w dniu 25 lutego 2021 r. ustawę o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, która w art. 24 przesuwa o rok obowiązek stosowania ESEF.
Ustawa ta powinna zostać rozpatrzona na posiedzeniu plenarnym Senatu w dniach 24-26 marca 2021 r. W przypadku przyjęcia jej przez Senat bez poprawek, zostanie przesłana do Prezydenta i jeżeli będzie przez niego podpisana, przesunięcie stosowania ESEF wejdzie w życie w dniu następnym po ogłoszeniu ustawy w Dzienniku Ustaw.
Jednocześnie Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych informuje, iż pojawiły się przypadki publikacji raportów rocznych zawierających sprawozdania finansowe sporządzone niezgodnie z ESEF. W raportach tych zawarte są opinie z badania, z których wynika, że biegły rewident dokonując badania takiego sprawozdania wydał pozytywną opinię, umieszczając jedynie objaśnienie ze zwróceniem uwagi. W objaśnieniu tym wskazywane jest, że wprawdzie sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w innym niż wymagany format, ale odstąpienie od spełnienia wymogów ESEF nastąpiło, ze względu na fakt ogłoszenia przez Ministerstwo Finansów informacji o trwających pracach nad zmianami w systemie prawnym odraczających wymóg stosowania ESEF. W objaśnieniu tym podkreślono, że przepisy na które powołuje się Ministerstwo Finansów będą obowiązywały wstecz, a więc będą dotyczyły również badanego sprawozdania finansowego.
Senat za przesunięciem ESEF
W dniu 25 marca 2021 r. Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 25 lutego 2021 r. ustawy o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, przyjął ją bez poprawek. Zgodnie z art. 24 ww. ustawy, emitent giełdowy może zdecydować o niestosowaniu ESEF do raportów rocznych oraz skonsolidowanych raportów rocznych za rok obrotowy rozpoczynający się w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2020 r., i sporządzić te raporty na zasadach dotychczasowych. Przepis ten stosuje się również do raportów rocznych sporządzonych przed dniem wejścia w życie niniejszego przepisu. Art. 24 ww. ustawy wchodzi w życie w dniu następnym po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Nastąpi to po podpisaniu ustawy przez Prezydenta.
Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw opublikowana
W dniu 13 kwietnia 2021 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw. Z punktu widzenia przesunięcia ESEF, istotny jest art. 24 ww. ustawy, zgodnie z którym emitent giełdowy może zdecydować o niestosowaniu ESEF do raportów rocznych oraz skonsolidowanych raportów rocznych za rok obrotowy rozpoczynający się w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2020 r. i sporządzić te raporty na zasadach dotychczasowych. Ponadto ww. ustawa przewiduje, że przepis ten stosuje się również do raportów rocznych sporządzonych przed dniem wejścia w życie niniejszego przepisu.
Zgodnie z art. 26 pkt 1 ww. ustawy, art. 24 wchodzi w życie w dniu następującym po dniu publikacji, tzn. w dniu 14 kwietnia 2021 r.
Wejście w życie powyższej regulacji nie wyklucza możliwości skorzystania przez spółki giełdowe z formatu ESEF przy sporządzaniu raportów rocznych już za 2020 r.
